تعیین مهمترین عوامل اثرگذار برتنوع گیاهان دارویی مرتع کوهستانی اولنگ در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گنبد کاووس

2 عضو هیئت علمی دانشگاه گنبد

3 اداره مرتع و آبخیزداری شهرستان آزادشهر

چکیده

تحقیق حاضر به منظور بررسی ارتباط تنوع گونه‏ای گیاهان دارویی با عوامل محیطی و مدیریتی در مرتع ییلاقی اولنگ استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در دو محدوده مدیریتی تحت چرای سبک و چرای سنگین با استفاده از100 پلات یک متر مربعی به روش تصادفی_سیستماتیک انجام شد. در داخل هر پلات، تراکم و درصد تاج پوشش گیاهان اندازه گیری شد. به منظور بررسی خصوصیات خاک منطقه از مرکز پلات‏ها به صورت یک در میان از عمق صفر تا 30 سانتی‏متر نمونه برداری شد. پس از شناسایی گیاهان دارویی، از شاخص‏های تنوع شانون و سیمپسون برای برآورد تنوع گیاهان دارویی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تعداد گیاهان دارویی متعلق به خانواده های مرکبان Compositae (21 درصد)، بقولات Fabaceae (17 درصد) و شب‌بوئیان Cruiferae (10 درصد) بودند. عامل مدیریتی اثر معنی داری بر تنوع گیاهان دارویی منطقه نداشته در حالیکه نتایج حاصل از آزمون رگرسیون گونه‌های دارویی و عوامل محیطی بیانگر آن بود که بیشترین تأثیر بر تنوع گیاهان دارویی در منطقه چرای سبک مرتع کوهستانی اولنگ مربوط به لاشبرگ، ازت و سنگ و سنگریزه و در منطقه چرای سنگین بیشترین اثر را خاک لخت، شیب و پوشش کل داشتند. تحت دو مدیریت چرای سبک و سنگین عامل مشترک اثرگذار بر شاخص تنوع شانون، لاشبرگ و شاخص تنوع سیمپسون، میزان شیب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Defining the most important effective factors on species diversity of medicinal plants in the mountainous Olang rangeland, Golestan province

چکیده [English]

The present research is done in order to investigating the relation between species diversity of medicinal plants and environmental and management factors in the Olang rural rangeland located in Golestan province. Data sampling was implemented in two managing parts consisting of low and heavy grazing areas using 100 of 1m2 plots with randomized-systematic method. In each plot, density and canopy cover of plant species were recorded. For analyzing the physical and chemical characteristics of soil, sampling was done in the center of some plots. After recognizing the medicinal plants, Shannon and Simpson indexes were used to calculate species diversity of these plants. Results showed that the most of medicinal plants, species were belonged to Compositae (21%), Fabaceae (17%) and Cruiferae (10%) families. Management factor had no significant effect on the species diversity of medicinal plants in this area, while the results from regression experiment of medicinal plants and environmental factors, indicated that bare soil, total nitrogen and gravel in the area with low grazing and also bare soil, slope and total cover in the over grazing area had the most effect on the species diversity on medicinal plants. The common environmental factor between the two management area affecting on Shannon index was litter and on the Simpson index was slope.

کلیدواژه‌ها [English]

  • species diversity
  • Medicinal plants
  • Olang mountainous rangeland
  • Density