دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2017
02
14
اثر کوتاهمدت رفتار آتش بر ساختار پوشش گیاهی و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک در مراتع غیر مشجر درود فرامان
1
18
FA
سید مجتبی
طلایی تبار
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
talaimojtaba@yahoo.com
محمد رضا
طاطیان
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
mr_t797@yahoo.com
رضا
تمرتاش
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
reza_tamartash@yahoo.com
محمدرضا
طاطیان
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
mr_t979@yahoo.com
10.22069/jrm.2017.7813.1159
تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر کوتاه مدت آتش بر پوشش گیاهی و خاک در مراتع درود فرامان استان کرمانشاه انجام گرفت. آتشسوزی در اواخر سال 1391 ایجاد شده و یک سال پس از آن در منطقه حریق به مساحت 30 هکتار 2 واحد کاری آتشسوزی شده و شاهد انتخاب گردید. در هر واحد دو ترانسکت 100 متری یکی در جهت شیب و دیگری عمود بر آن انتخاب شد. نمونهبرداری از پوشش گیاهی و خاک به روش سیستماتیک تصادفی انجام شد. در هر پلات نمونهبرداری از خاک از عمق سطحی 15-0 سانتیمتر انجام شد. جهت برداشت دادههای پوشش گیاهی از 40 پلات مربعی شکل 1*1 مترمربع استفاده گردید. خصوصیات گیاهی شامل نام گونه، درصد پوشش، تولید، خوشخوراکی و تنوع و خصوصیات خاک شامل رطوبت، بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، کربن آلی، آهک، نیتروژن، فسفر و پتاسیم تعیین شد. برای آنالیز دادهها از آزمون t غیرجفتی در نرم افزار SPSS 20 و برای ارتباط بین دادههای پوشش گیاهی با عوامل خاکی از روش آنالیز چند متغیره CCA در نسخه چهارم نرمافزار CANOCO استفاده گردید.
آتشسوزی,مرتع غیرمشجر,خاک,تنوع زیستی,کرمانشاه
https://jrm.gau.ac.ir/article_3359.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3359_718e2c3ecd8663152188282dd047d2dd.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2016
05
21
بررسی اثر قرق بر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک مراتع ییلاقی (مطالعه موردی: مراتع بخش زاغه استان لرستان)
19
32
FA
داود
اخضری
عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر
d_akhzari@yahoo.com
لیلا
سوری
دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری
leilasoori.eng@gmail.com
شهرام
امیدواری
استاد پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد
persiangulf1400@gmail.com
10.22069/jrm.2017.11754.1227
بهره برداری بیش از حد در بسیاری از مراتع ایران، یکی از علل مهم تخریب و انهدام مراتع است. بر اثر چرای مفرط دام های اهلی پوشش گیاهی مرتع از بین رفته وخاک عاری از پوشش گیاهی شده و در معرض فرسایش قرار می گیرد. به منظور بررسی اثر قرق بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، مطالعه ای در ایستگاه تحقیقاتی زاغه واقع در استان لرستان صورت گرفت. بدین منظور در دو منطقه تحت چرا و قرق شده، 10 نمونه خاک به روش تصادفی - سیستماتیک از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت و به آزمایشگاه انتقال یافت. در آزمایشگاه خصوصیات خاک شامل بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، نیتروژن کل، نسبت C/N، فسفر، پتاسیم، آهک، اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی (EC)، اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج آماری نشان داد که قرق بر بافت خاک وpH خاک اثر معنی داری نگذاشته است، ولی بر میزان وزن مخصوص ظاهری، کربن آلی، نیتروژن کل، نسبتC/N، فسفر، پتاسیم، آهک و هدایت الکتریکی (EC) اثر معنی دار گذاشته است.
مرتع,عناصر غذایی,هدایت الکتریکی,اسیدیته
https://jrm.gau.ac.ir/article_3360.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3360_73ab9fc2122d8b4d4c583bffc062ab6f.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2016
05
21
تعیین مهمترین عوامل اثرگذار برتنوع گیاهان دارویی مرتع کوهستانی اولنگ در استان گلستان
33
50
FA
الهه
گروسی
دانشگاه گنبد کاووس
1. elahe.garousi@yahoo.com
مجید
محمداسمعیلی
دانشگاه گنبد کاووس
2. ma_456@yahoo.com
بهاره
بهمنش
عضو هیئت علمی دانشگاه گنبد
bahareh_behmanesh@yahoo.com
غلامرضا
عجم نوروزی
اداره مرتع و آبخیزداری شهرستان آزادشهر
ajamr43@yahoo.com
10.22069/jrm.2017.9649.1203
تحقیق حاضر به منظور بررسی ارتباط تنوع گونهای گیاهان دارویی با عوامل محیطی و مدیریتی در مرتع ییلاقی اولنگ استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در دو محدوده مدیریتی تحت چرای سبک و چرای سنگین با استفاده از100 پلات یک متر مربعی به روش تصادفی_سیستماتیک انجام شد. در داخل هر پلات، تراکم و درصد تاج پوشش گیاهان اندازه گیری شد. به منظور بررسی خصوصیات خاک منطقه از مرکز پلاتها به صورت یک در میان از عمق صفر تا 30 سانتیمتر نمونه برداری شد. پس از شناسایی گیاهان دارویی، از شاخصهای تنوع شانون و سیمپسون برای برآورد تنوع گیاهان دارویی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تعداد گیاهان دارویی متعلق به خانواده های مرکبان Compositae (21 درصد)، بقولات Fabaceae (17 درصد) و شببوئیان Cruiferae (10 درصد) بودند. عامل مدیریتی اثر معنی داری بر تنوع گیاهان دارویی منطقه نداشته در حالیکه نتایج حاصل از آزمون رگرسیون گونههای دارویی و عوامل محیطی بیانگر آن بود که بیشترین تأثیر بر تنوع گیاهان دارویی در منطقه چرای سبک مرتع کوهستانی اولنگ مربوط به لاشبرگ، ازت و سنگ و سنگریزه و در منطقه چرای سنگین بیشترین اثر را خاک لخت، شیب و پوشش کل داشتند. تحت دو مدیریت چرای سبک و سنگین عامل مشترک اثرگذار بر شاخص تنوع شانون، لاشبرگ و شاخص تنوع سیمپسون، میزان شیب میباشد.
تنوع گونهای,گیاهان دارویی,مرتع کوهستانی اولنگ,تراکم
https://jrm.gau.ac.ir/article_3361.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3361_fba45cbf7a536dde35be27834f17794c.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2016
05
21
تعیین گرادیانهای عمدهی محیطی در جوامع گیاهی مرتعی با استفاده از شاخص تنوع بتا (مطالعهی موردی: مراتع چهار باغ استان گلستان)
51
62
FA
فاطمه
قلیش لی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
fatemehghilishli@gmail.com
عادل
سپهری
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
adelsepehry@gau.ac.ir
موسی
اکبرلو
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
akbarlou@gau.ac.ir
سیده زهره
میردیلمی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
zohremirdeilami@gmail.com
10.22069/jrm.2017.9366.1196
تنوع زیستی از مفاهیم ارزشمند در بوم شناسی و مدیریت پوشش گیاهی است. یکی از سطوح تنوع زیستی تنوع بتا است. هدف از این تحقیق تشخیص گرادیان به وسیلهی تغییرات تنوع بتا است. در منطقه-ی مورد مطالعه نمونهبرداری از پوشش گیاهی با استفاده از 536 واحد نمونهبرداری به صورت کاملاً تصادفی صورت گرفت. جهت شناسایی گرادیانهای عمده، واحدهای زیست محیطی اولیه با تلفیق نقشه-های پایه (شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا) استخراج گردیدند. تنوع آلفا، بتا و گاما در واحدهای زیست محیطی با استفاده از شاخص شانون محاسبه شد. با توجه به تغییرات تنوع بتا، بیشترین میزان تغییرات از واحد زیستی "ارس، گون سفید" به "چمن پیازکدار، هزار خار نکارمنی" است (83/1). این گرادیان به عنوان گرادیان غالب منطقه تحت عنوان گرادیان ارس-گراس شناسایی شد. نتایج نشان میدهد از نظر ترکیب شاخص تنوع بتا برای تفکیک جوامع گیاهی کارآیی و قابلیت خوبی دارد. با محاسبهی تنوع بتا با قاطعیت بالا میتوان تنوع، شباهت و عدم شباهت بین جوامع را تفسیر و گرادیانهای عمدهی موجود در منطقه را اولویتبندی نمود.
تنوع بتا,گرادیان,ترکیب گونهای,واحد زیست محیطی,تغییرات
https://jrm.gau.ac.ir/article_3362.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3362_4338adbaeccc12b3211a83932d42aaa6.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2017
02
14
بررسی اثر فاضلاب شهری یزد بر کمیت و کیفیت علوفه یونجه (Medicago sativa) و سلمکی دانه عدسی (Atriplex lentiformis)
63
79
FA
مهدیه
ابراهیمی
دانشگاه یزد
mahdiehebrahimi439@yahoo.com
علی اکبر
کربمبان
دانشگاه یزد
akarimian@yazd.ac.ir
ناصر
باغستانی
هیئت علمی مرکز تحقیقات
n_baghestani@yahoo.com
حمید رضا
عظیم زاده
دانشگاه یزد
hazimzadeا@yazd.ac.ir
آناهیتا
رشتیان
دانشگاه یزد
arashtian@yazd.ac.ir
10.22069/jrm.2017.11269.1222
بررسی و مطالعه پیرامون کشت محصولات علوفهای با استفاده از فاضلاب شهری اهمیت ویژهای دارد. هدف از این تحقیق بررسی اثر فاضلاب شهری یزد بر روی خصوصیات کمی و کیفی گونههایMedicago sativa و Atriplex lentiformis میباشد. این آزمایش به صورت طرح آماری کاملا تصادفی با سه تیمار آبیاری شامل (آب شرب 100%، آب شرب 50% + فاضلاب 50%، فاضلاب 100%) در 10 تکرار طی یک دوره چهار ماهه بر هر دو گونه بطور مجزا اجرا شد. نتایج نشان داد که تیمار فاضلاب 100% باعث افزایش نسبت وزن تر و خشک برگ به ساقه گیاه یونجه و در گیاه آتریپلکس باعث افزایش نسبت وزن تر برگ به ساقه شد (05/0> p). اما بر روی کمیت و ارتفاع دو گیاه اثر معنیداری نداشت. در تیمار فاضلاب خصوصیات کیفی گیاه یونجه از جمله درصد پروتئین خام و کربوهیدراتهای محلول افزایش و خاکستر کل کاهش یافت. درصد دیوارهسلولی منهای همیسلولز، قابلیت هضم ماده خشک، انرژی متابولیسمی، فیبر خام، انرژی قابل هضم و کل مواد غذایی قابل هضم تحت تاثیر تیمارهای مختلف آبیاری قرار نگرفتند. در گیاه آتریپلکس تیمارهای فاضلاب باعث کاهش درصد خاکستر کل شد اما بر سایر خصوصیات کیفی اثر معنیداری نداشت. با توجه به نتایج این تحقیق تیمار فاضلاب 100% مناسبترین تیمار جهت آبیاری این دو گونه میباشد. در مجموع بنظر می رسد با توجه به محدودیت منابع آب استفاده از فاضلابهای شهری در صورت تصفیه مناسب نه تنها کمبود منابع آبی را جهت تولید علوفه جبران میکند بلکه در افزایش کیفیت علوفه نیز موثر است.
کیفیت علوفه,کمیت علوفه,فاضلاب شهری,یونجه,سلمکی دانه عدسی
https://jrm.gau.ac.ir/article_3363.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3363_86ea62b262ee6b86640d2dbbc20f29c7.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2017
02
14
تعیین ارزش غذایی گیاه سلمه تره عمل آوری شده با آهک در زمانهای مختلف به روش کیسههای نایلونی
81
97
FA
حمیده
حیدری
دانشگاه بیرجند
heidarih68@yahoo.com
مسلم
باشتنی
دانشگاه بیرجند
mbashtani@yahoo.com
محمدرضا
اصغری
دانشگاه بیرجند
asghari46@yahoo.com
حسین
نعیمی پور یونسی
دانشگاه بیرجند
hosseinnaeemipour@yahoo.com
10.22069/jrm.2017.11272.1223
این آزمایش به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و خصوصیات تجزیهپذیری گیاه مرتعی سلمهتره با استفاده از روش کیسههای نایلونی انجام گرفت. نمونه برداری از این گیاه در سه مرحلهی رشد (رویشی، گلدهی و بذردهی) در مراتع گناباد در سال 1392صورت گرفت. نمونههای برداشت شده پس از خشک شدن در هوای آزاد آسیاب شدند. قسمتی از نمونه گیاه جمع آوری شده از مرحلهی گلدهی،باآهک 4 درصد به مدت 2، 4 و 8 روز عملآوری شدوترکیب شیمیایی آن بررسی شد. جهت تعیین میزان تجزیهپذیری ماده خشک، پروتئین، فیبر نامحلول در شویندهی خنثی گیاه از دو رأس گاو فیستوله شده استفاده گردیدومیزان تجزیهپذیری نمونههادر زمانهای صفر، 72،48،24،16،8،4،2 و 96 ساعت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری در مقدار پروتئین گیاه سلمه تره درمراحل مختلف رشد مشاهده شد (05/0>p)، بدین صورت که در مرحله رویشی حداکثر بود. سپس درمرحله گلدهی و بذردهی به ترتیب بیشترین میزان پروتئین خام را داشتهاند(05/0>p).حداکثر خاکستر نیز در مرحله رویشی (97/23درصد) مشاهده شد. با پیشرفت مرحله رشدازمیزان پروتئین گیاه کاسته شده وبرمقدارفیبر نامحلول در شویندهی خنثی آن افزوده شد.عملآوری با آهک سبب شد مقدار پروتئین خام گیاه سلمهتره در مرحله گلدهی افزایش یافت(05/0>p).میزان ناپدید شدن ماده خشک در انکوباسیون 96 ساعت برای گیاه سلمهتره عملآوری شده به مدت 4،2،0و 8 روز به ترتیب 41/85، 02/87، 79/88 و 03/86 درصد بود و تفاوت ها در بخش سریع و کند تجزیه ماده خشک از نظر آماری معنیدار نبود. تجزیهپذیری مؤثر شکمبهای پروتئین درمرحلهی بدون عملآوری با هک بیشتر بود(05/0>p)وبا فزایش مدت عملآوری کاهش یافت.
ارزش غذایی,تجزیه پذیری,سلمه تره,عمل آوری,کیسههای نایلونی
https://jrm.gau.ac.ir/article_3364.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3364_7fd63bbd269b8f425f7821485c9ce27b.pdf
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجله مرتعداری
3
1
2016
05
21
تحلیل سرمایههای اجتماعی مؤثر بر مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع (استان کردستان، شهرستان قروه)
99
113
FA
فرزاد
احمدی
دانشجو کارشناسی ارشد
farzadahmadigh70@yahoo.com
روناک
احمدی
دانشجوی کارشناسی ارشد
ronakahmadi1990@yahoo.com
10.22069/jrm.2017.10277.1214
امروزه مشارکت بدون پشتوانه سرمایه اجتماعی با شکست مواجه میشود. از این رو ضعف سرمایه اجتماعی در جامعه روستایی سبب عدم مشارکت آنها در فعالیتهای اجتماعی میشود. هدف از این پژوهش بررسی سرمایه اجتماعی و نقش مؤلفههای آن در میزان تمایل به مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع در شهرستان قروه است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، علی- همبستگی است. جامعه آماری 600 نفر از کشاورزان و دامداران مراتع شهرستان قروه بودند که با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه در این تحقیق 234 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. برای حصول اطمینان از اعتبار پرسشنامه از نظر متخصصان و برای محاسبه پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن بالاتر از 7/0 به دست آمد. برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت و شاخصهای احساس تعلق، مشارکت اجتماعی، امنیت و سرمایه اجتماعی کل از ضریب همبستگی پیرسون (با توجه به نرمال بودن توزییع آنها) و برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت سازمانیافته با اعتماد بین افراد، اعتماد نهادی و انسجام اجتماعی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شاخصهای سرمایه اجتماعی قادر به تبیین 62 درصد از واریانس کل تمایل بهرهبرداران به مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع بودند. همچنین، نتایج بهدست آمده از اثرات کل تحلیل مسیر نشان میدهد که متغیرهای مشارکت اجتماعی، اعتماد نهادی، اعتماد بین فردی، احساس تعلق و انسجام اجتماعی؛ بهترتیب بیشترین تأثیر را بر میزان مشارکت دامداران و کشاورزان دارند.
مشارکت,سرمایه اجتماعی,اعتماد نهادی,انسجام اجتماعی,شهرستان قروه
https://jrm.gau.ac.ir/article_3365.html
https://jrm.gau.ac.ir/article_3365_df7ebc895a65f34548ba91a12effb765.pdf