دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120170214The Short-Term Effect of Fire on Vegetation Structure and Soil Physico-chemical Properties in Non-wooded Rangelands of Dorood Faraman Abstractاثر کوتاهمدت رفتار آتش بر ساختار پوشش گیاهی و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک در مراتع غیر مشجر درود فرامان118335910.22069/jrm.2017.7813.1159FAسید مجتبی طلایی تباردانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریمحمد رضا طاطیاندانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریرضا تمرتاشدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریمحمدرضا طاطیانعضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریJournal Article20150219This research was done for determination of the short term effect of fire on vegetation and soil in Dorood Faraman rangelands of Kermanshah Province. The fire was at the beginning of 2012. Two units included control and burned (30 hectare) treatments were selected after one year. Two transect (100m) were recorded toward and inverse the slope. Vegetation and soil sampling was done by systematic-randomly method. The soil sampling was done in 0-15cm soil depth. The 1m2 plot was used for plant sampling. Vegetation characteristics as species name, vegetation percentage, production, palatability, diversity and soil properties including moisture, texture, electrical conductivity, acidity, organic carbon, lime, N, P, and K were obtained. The statistical analysis of variance and mean comparison was performed using T-test in Spss20 software. The relation between vegetation data and soil factors was done by CCA in CANOCO4. The grasses and forbs had showed an increasing and shrubs had decreased in burned area. As palatability factors, classes I species had showed increasing and classes III were decreased (pتحقیق حاضر به منظور بررسی اثر کوتاه مدت آتش بر پوشش گیاهی و خاک در مراتع درود فرامان استان کرمانشاه انجام گرفت. آتشسوزی در اواخر سال 1391 ایجاد شده و یک سال پس از آن در منطقه حریق به مساحت 30 هکتار 2 واحد کاری آتشسوزی شده و شاهد انتخاب گردید. در هر واحد دو ترانسکت 100 متری یکی در جهت شیب و دیگری عمود بر آن انتخاب شد. نمونهبرداری از پوشش گیاهی و خاک به روش سیستماتیک تصادفی انجام شد. در هر پلات نمونهبرداری از خاک از عمق سطحی 15-0 سانتیمتر انجام شد. جهت برداشت دادههای پوشش گیاهی از 40 پلات مربعی شکل 1*1 مترمربع استفاده گردید. خصوصیات گیاهی شامل نام گونه، درصد پوشش، تولید، خوشخوراکی و تنوع و خصوصیات خاک شامل رطوبت، بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، کربن آلی، آهک، نیتروژن، فسفر و پتاسیم تعیین شد. برای آنالیز دادهها از آزمون t غیرجفتی در نرم افزار SPSS 20 و برای ارتباط بین دادههای پوشش گیاهی با عوامل خاکی از روش آنالیز چند متغیره CCA در نسخه چهارم نرمافزار CANOCO استفاده گردید.https://jrm.gau.ac.ir/article_3359_718e2c3ecd8663152188282dd047d2dd.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120160521Studying the effect of grazing on soil physicochemical properties in a summer rangeland (case study: Zagheh Rangeland, Lorestan Province)بررسی اثر قرق بر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک مراتع ییلاقی (مطالعه موردی: مراتع بخش زاغه استان لرستان)1932336010.22069/jrm.2017.11754.1227FAداود اخضریعضو هیئت علمی دانشگاه ملایرلیلا سوریدانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداریشهرام امیدواریاستاد پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آبادJournal Article20160829Heavy exploitation is a major cause of degradation and destruction of rangelands. Rangeland overgrazing by livestock destroyed vegetation and cause bare soil which exposed to erosion. To studying the effect of grazing on physicochemical properties of soil, a study was conducted at Zagheh research station located in Lorestan province. For this purpose, in both grazed and protected area, 10 soil samples was done based on randomized systematic method from 0 to 30 cm soil depth which transferred to the laboratory. In laboratory soil properties such as soil texture, bulk density, total nitrogen, the C / N, P, K, lime, acidity (pH), electrical conductivity (EC), were measured. Data analysis was performed in SPSS software. The statistical results showed that soil texture and soil pH was not significantly affected by grazing. However the bulk density, organic carbon, total nitrogen, the C/N ratio, P, K, lime and electrical conductivity (EC) significantly affected by grazing.بهره برداری بیش از حد در بسیاری از مراتع ایران، یکی از علل مهم تخریب و انهدام مراتع است. بر اثر چرای مفرط دام های اهلی پوشش گیاهی مرتع از بین رفته وخاک عاری از پوشش گیاهی شده و در معرض فرسایش قرار می گیرد. به منظور بررسی اثر قرق بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، مطالعه ای در ایستگاه تحقیقاتی زاغه واقع در استان لرستان صورت گرفت. بدین منظور در دو منطقه تحت چرا و قرق شده، 10 نمونه خاک به روش تصادفی - سیستماتیک از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت و به آزمایشگاه انتقال یافت. در آزمایشگاه خصوصیات خاک شامل بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، نیتروژن کل، نسبت C/N، فسفر، پتاسیم، آهک، اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی (EC)، اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج آماری نشان داد که قرق بر بافت خاک وpH خاک اثر معنی داری نگذاشته است، ولی بر میزان وزن مخصوص ظاهری، کربن آلی، نیتروژن کل، نسبتC/N، فسفر، پتاسیم، آهک و هدایت الکتریکی (EC) اثر معنی دار گذاشته است.https://jrm.gau.ac.ir/article_3360_73ab9fc2122d8b4d4c583bffc062ab6f.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120160521Defining the most important effective factors on species diversity of medicinal plants in the mountainous Olang rangeland, Golestan provinceتعیین مهمترین عوامل اثرگذار برتنوع گیاهان دارویی مرتع کوهستانی اولنگ در استان گلستان3350336110.22069/jrm.2017.9649.1203FAالهه گروسیدانشگاه گنبد کاووسمجید محمداسمعیلیدانشگاه گنبد کاووسبهاره بهمنشعضو هیئت علمی دانشگاه گنبدغلامرضا عجم نوروزیاداره مرتع و آبخیزداری شهرستان آزادشهرJournal Article20150822The present research is done in order to investigating the relation between species diversity of medicinal plants and environmental and management factors in the Olang rural rangeland located in Golestan province. Data sampling was implemented in two managing parts consisting of low and heavy grazing areas using 100 of 1m2 plots with randomized-systematic method. In each plot, density and canopy cover of plant species were recorded. For analyzing the physical and chemical characteristics of soil, sampling was done in the center of some plots. After recognizing the medicinal plants, Shannon and Simpson indexes were used to calculate species diversity of these plants. Results showed that the most of medicinal plants, species were belonged to Compositae (21%), Fabaceae (17%) and Cruiferae (10%) families. Management factor had no significant effect on the species diversity of medicinal plants in this area, while the results from regression experiment of medicinal plants and environmental factors, indicated that bare soil, total nitrogen and gravel in the area with low grazing and also bare soil, slope and total cover in the over grazing area had the most effect on the species diversity on medicinal plants. The common environmental factor between the two management area affecting on Shannon index was litter and on the Simpson index was slope.تحقیق حاضر به منظور بررسی ارتباط تنوع گونهای گیاهان دارویی با عوامل محیطی و مدیریتی در مرتع ییلاقی اولنگ استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در دو محدوده مدیریتی تحت چرای سبک و چرای سنگین با استفاده از100 پلات یک متر مربعی به روش تصادفی_سیستماتیک انجام شد. در داخل هر پلات، تراکم و درصد تاج پوشش گیاهان اندازه گیری شد. به منظور بررسی خصوصیات خاک منطقه از مرکز پلاتها به صورت یک در میان از عمق صفر تا 30 سانتیمتر نمونه برداری شد. پس از شناسایی گیاهان دارویی، از شاخصهای تنوع شانون و سیمپسون برای برآورد تنوع گیاهان دارویی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تعداد گیاهان دارویی متعلق به خانواده های مرکبان Compositae (21 درصد)، بقولات Fabaceae (17 درصد) و شببوئیان Cruiferae (10 درصد) بودند. عامل مدیریتی اثر معنی داری بر تنوع گیاهان دارویی منطقه نداشته در حالیکه نتایج حاصل از آزمون رگرسیون گونههای دارویی و عوامل محیطی بیانگر آن بود که بیشترین تأثیر بر تنوع گیاهان دارویی در منطقه چرای سبک مرتع کوهستانی اولنگ مربوط به لاشبرگ، ازت و سنگ و سنگریزه و در منطقه چرای سنگین بیشترین اثر را خاک لخت، شیب و پوشش کل داشتند. تحت دو مدیریت چرای سبک و سنگین عامل مشترک اثرگذار بر شاخص تنوع شانون، لاشبرگ و شاخص تنوع سیمپسون، میزان شیب میباشد.https://jrm.gau.ac.ir/article_3361_fba45cbf7a536dde35be27834f17794c.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120160521Defining main environmental gradient in rangeland habitats using β diversity
(Case study: Chaharbagh rangelands of Golestan Province)تعیین گرادیانهای عمدهی محیطی در جوامع گیاهی مرتعی با استفاده از شاخص تنوع بتا (مطالعهی موردی: مراتع چهار باغ استان گلستان)5162336210.22069/jrm.2017.9366.1196FAفاطمه قلیش لیدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعادل سپهریدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانموسی اکبرلودانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانسیده زهره میردیلمیدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانJournal Article20150619Defining main environmental gradient in rangeland habitats using β diversity<br /> (Case study: Chaharbagh rangelands of Golestan Province)<br /> <br /> Abstract<br /> Biodiversity is an important concept in ecology and vegetation management. Beta diversity is one of biodiversity levels. The aim of the study was to identify environmental gradient using beta diversity. The vegetation sampling was done using 536 randomly selected plots. Environmental unit maps were prepared by overlaying of basic maps (slope, aspect and elevation). The Gamma, Alfa and beta diversity in environmental units were calculated with Shannon index. The beta diversity variations showed that height variation is between "Ju. Ex, As. Go" and "Po bu, Co. ne" environment units (1.83). This gradient is main gradient called "Juniperus-Grass" gradient. of study area. According to the results, beta diversity index has good performance in showing variations between plant communities. Beta diversity can accurately be used to interpret diversity, similarity and dissimilarity between communities and rank main gradients.Key words: Beta Diversity, Gradient, Plant composition, Environmental units, Variationsتنوع زیستی از مفاهیم ارزشمند در بوم شناسی و مدیریت پوشش گیاهی است. یکی از سطوح تنوع زیستی تنوع بتا است. هدف از این تحقیق تشخیص گرادیان به وسیلهی تغییرات تنوع بتا است. در منطقه-ی مورد مطالعه نمونهبرداری از پوشش گیاهی با استفاده از 536 واحد نمونهبرداری به صورت کاملاً تصادفی صورت گرفت. جهت شناسایی گرادیانهای عمده، واحدهای زیست محیطی اولیه با تلفیق نقشه-های پایه (شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا) استخراج گردیدند. تنوع آلفا، بتا و گاما در واحدهای زیست محیطی با استفاده از شاخص شانون محاسبه شد. با توجه به تغییرات تنوع بتا، بیشترین میزان تغییرات از واحد زیستی "ارس، گون سفید" به "چمن پیازکدار، هزار خار نکارمنی" است (83/1). این گرادیان به عنوان گرادیان غالب منطقه تحت عنوان گرادیان ارس-گراس شناسایی شد. نتایج نشان میدهد از نظر ترکیب شاخص تنوع بتا برای تفکیک جوامع گیاهی کارآیی و قابلیت خوبی دارد. با محاسبهی تنوع بتا با قاطعیت بالا میتوان تنوع، شباهت و عدم شباهت بین جوامع را تفسیر و گرادیانهای عمدهی موجود در منطقه را اولویتبندی نمود.https://jrm.gau.ac.ir/article_3362_4338adbaeccc12b3211a83932d42aaa6.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120170214The effect of Yazd wastewater on forage quantity and quality of Medicago sativa and Atriplex lentiformisبررسی اثر فاضلاب شهری یزد بر کمیت و کیفیت علوفه یونجه (Medicago sativa) و سلمکی دانه عدسی (Atriplex lentiformis)6379336310.22069/jrm.2017.11269.1222FAمهدیه ابراهیمیدانشگاه یزدعلی اکبر کربمباندانشگاه یزدناصر باغستانیهیئت علمی مرکز تحقیقاتحمید رضا عظیم زادهدانشگاه یزدآناهیتا رشتیاندانشگاه یزدJournal Article20160605Municipal wastewater is a major source of water in arid regions. The study on the production of forage crops using wastewater is very important. In this study examines the effects of municipal wastewater Yazd on forage quantity and quality of Medicago sativa (alfalfa) and Atriplex lentiformis. This experiment include a completely randomized design with 3 irrigation treatments (100% drinking water, 50% drinking water + 50% wastewater, 100% wastewater) and two separate species in 10 replicates over a period of 4 month. The results showed that 100% wastewater treatment increased leaf fresh and dry weight to stem ratio of alfalfa and for Atriplex lentiformis increased leaf fresh weight to stem ratio(pبررسی و مطالعه پیرامون کشت محصولات علوفهای با استفاده از فاضلاب شهری اهمیت ویژهای دارد. هدف از این تحقیق بررسی اثر فاضلاب شهری یزد بر روی خصوصیات کمی و کیفی گونههایMedicago sativa و Atriplex lentiformis میباشد. این آزمایش به صورت طرح آماری کاملا تصادفی با سه تیمار آبیاری شامل (آب شرب 100%، آب شرب 50% + فاضلاب 50%، فاضلاب 100%) در 10 تکرار طی یک دوره چهار ماهه بر هر دو گونه بطور مجزا اجرا شد. نتایج نشان داد که تیمار فاضلاب 100% باعث افزایش نسبت وزن تر و خشک برگ به ساقه گیاه یونجه و در گیاه آتریپلکس باعث افزایش نسبت وزن تر برگ به ساقه شد (05/0> p). اما بر روی کمیت و ارتفاع دو گیاه اثر معنیداری نداشت. در تیمار فاضلاب خصوصیات کیفی گیاه یونجه از جمله درصد پروتئین خام و کربوهیدراتهای محلول افزایش و خاکستر کل کاهش یافت. درصد دیوارهسلولی منهای همیسلولز، قابلیت هضم ماده خشک، انرژی متابولیسمی، فیبر خام، انرژی قابل هضم و کل مواد غذایی قابل هضم تحت تاثیر تیمارهای مختلف آبیاری قرار نگرفتند. در گیاه آتریپلکس تیمارهای فاضلاب باعث کاهش درصد خاکستر کل شد اما بر سایر خصوصیات کیفی اثر معنیداری نداشت. با توجه به نتایج این تحقیق تیمار فاضلاب 100% مناسبترین تیمار جهت آبیاری این دو گونه میباشد. در مجموع بنظر می رسد با توجه به محدودیت منابع آب استفاده از فاضلابهای شهری در صورت تصفیه مناسب نه تنها کمبود منابع آبی را جهت تولید علوفه جبران میکند بلکه در افزایش کیفیت علوفه نیز موثر است.https://jrm.gau.ac.ir/article_3363_86ea62b262ee6b86640d2dbbc20f29c7.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120170214Determination of Nutritional value of Fat-hen processed with lime at different times using in situ technique.تعیین ارزش غذایی گیاه سلمه تره عمل آوری شده با آهک در زمانهای مختلف به روش کیسههای نایلونی8197336410.22069/jrm.2017.11272.1223FAحمیده حیدریدانشگاه بیرجندمسلم باشتنیدانشگاه بیرجندمحمدرضا اصغریدانشگاه بیرجندحسین نعیمی پور یونسیدانشگاه بیرجندJournal Article20160606This experiment was conducted by nylon bags method to determine the chemical composition and degradation characteristics of pasture plants Fat-hen.The sample was taken at three stages of plant growth(vegetative, flowering and seeding)in Gonabad during1392.The harvested Samples was ground after drying in the open air. Part of the Fat-hen plant samples was collected from flowering stage, Processed wit 4 percent lime for2, 4 and 8 day periods and its chemical composition was investigated. Two Fistulated cows were used to determine the amount of dry matter, protein and Neutral detergent insoluble Fiber plant and the rate of degradation of Samples was measured at the time periods of0,2,4, 8,16,24,48,72and96hours.The results showed Significant differences in the amount of content of the plant at different growth Stages(Pاین آزمایش به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و خصوصیات تجزیهپذیری گیاه مرتعی سلمهتره با استفاده از روش کیسههای نایلونی انجام گرفت. نمونه برداری از این گیاه در سه مرحلهی رشد (رویشی، گلدهی و بذردهی) در مراتع گناباد در سال 1392صورت گرفت. نمونههای برداشت شده پس از خشک شدن در هوای آزاد آسیاب شدند. قسمتی از نمونه گیاه جمع آوری شده از مرحلهی گلدهی،باآهک 4 درصد به مدت 2، 4 و 8 روز عملآوری شدوترکیب شیمیایی آن بررسی شد. جهت تعیین میزان تجزیهپذیری ماده خشک، پروتئین، فیبر نامحلول در شویندهی خنثی گیاه از دو رأس گاو فیستوله شده استفاده گردیدومیزان تجزیهپذیری نمونههادر زمانهای صفر، 72،48،24،16،8،4،2 و 96 ساعت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری در مقدار پروتئین گیاه سلمه تره درمراحل مختلف رشد مشاهده شد (05/0>p)، بدین صورت که در مرحله رویشی حداکثر بود. سپس درمرحله گلدهی و بذردهی به ترتیب بیشترین میزان پروتئین خام را داشتهاند(05/0>p).حداکثر خاکستر نیز در مرحله رویشی (97/23درصد) مشاهده شد. با پیشرفت مرحله رشدازمیزان پروتئین گیاه کاسته شده وبرمقدارفیبر نامحلول در شویندهی خنثی آن افزوده شد.عملآوری با آهک سبب شد مقدار پروتئین خام گیاه سلمهتره در مرحله گلدهی افزایش یافت(05/0>p).میزان ناپدید شدن ماده خشک در انکوباسیون 96 ساعت برای گیاه سلمهتره عملآوری شده به مدت 4،2،0و 8 روز به ترتیب 41/85، 02/87، 79/88 و 03/86 درصد بود و تفاوت ها در بخش سریع و کند تجزیه ماده خشک از نظر آماری معنیدار نبود. تجزیهپذیری مؤثر شکمبهای پروتئین درمرحلهی بدون عملآوری با هک بیشتر بود(05/0>p)وبا فزایش مدت عملآوری کاهش یافت.https://jrm.gau.ac.ir/article_3364_7fd63bbd269b8f425f7821485c9ce27b.pdfدانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانمجله مرتعداری3120160521Analysis of social capital affecting participation in rangeland restoration projects
(Kurdistan province, Qorveh city)تحلیل سرمایههای اجتماعی مؤثر بر مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع (استان کردستان، شهرستان قروه)99113336510.22069/jrm.2017.10277.1214FAفرزاد احمدیدانشجو کارشناسی ارشدروناک احمدیدانشجوی کارشناسی ارشدJournal Article20151217Nowadays participation will fail without the support of social capital. The weakness of social capital in rural communities due to lack of participation in social activities. The aim of this study was to evaluate the role of social capital and its components in the desire to participate in rangelands rehabilitation and restoration projects in the city is Qorveh. The purpose of this research, applied research method, path analysis - correlation. The population of 600 ranchers and farmers were Qorveh city. The sample in this study, 234 patients were selected according to Morgan table. Data were collected by questionnaire. To ensure the validity of the experts and Cronbach's alpha coefficient was used to calculate reliability and value higher than 0.7, respectively. To examine the relationship between participation and indicators of a sense of belonging, social participation, security and social capital of the Pearson correlation coefficient (according to its normal distribution) and to examine the relationship between participation tend to trust people, trust institutional and social cohesion of the Spearman correlation coefficient was used. The results showed that social capital is able to account for 62% of the total variance of the willingness of farmers to participate in rangelands rehabilitation and restoration plans were. Also, results from the effects of path analysis showed that the variables of social participation, institutional trust, interpersonal trust, sense of belonging and social cohesion; the highest impact on participation of farmers and farmers in their rangelands rehabilitation and restoration projects.امروزه مشارکت بدون پشتوانه سرمایه اجتماعی با شکست مواجه میشود. از این رو ضعف سرمایه اجتماعی در جامعه روستایی سبب عدم مشارکت آنها در فعالیتهای اجتماعی میشود. هدف از این پژوهش بررسی سرمایه اجتماعی و نقش مؤلفههای آن در میزان تمایل به مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع در شهرستان قروه است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، علی- همبستگی است. جامعه آماری 600 نفر از کشاورزان و دامداران مراتع شهرستان قروه بودند که با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه در این تحقیق 234 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. برای حصول اطمینان از اعتبار پرسشنامه از نظر متخصصان و برای محاسبه پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن بالاتر از 7/0 به دست آمد. برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت و شاخصهای احساس تعلق، مشارکت اجتماعی، امنیت و سرمایه اجتماعی کل از ضریب همبستگی پیرسون (با توجه به نرمال بودن توزییع آنها) و برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت سازمانیافته با اعتماد بین افراد، اعتماد نهادی و انسجام اجتماعی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شاخصهای سرمایه اجتماعی قادر به تبیین 62 درصد از واریانس کل تمایل بهرهبرداران به مشارکت در طرحهای اصلاح و احیای مراتع بودند. همچنین، نتایج بهدست آمده از اثرات کل تحلیل مسیر نشان میدهد که متغیرهای مشارکت اجتماعی، اعتماد نهادی، اعتماد بین فردی، احساس تعلق و انسجام اجتماعی؛ بهترتیب بیشترین تأثیر را بر میزان مشارکت دامداران و کشاورزان دارند.https://jrm.gau.ac.ir/article_3365_df7ebc895a65f34548ba91a12effb765.pdf